Cláɼ

• 1 Doɼaſ Feaſa Fiafɼaiġe
• 4 Sgeilmiſ
• 6 Pádɼaig Ó Loingſiġ
• 8 An Ġaeluinn Atá Beo
• 11 Cnuaſaċt ón gCumaɼ
• 13 A Ċaɼa Ġlic
• 14 Más Pearsa Thu
• 15 Leitɼeaċa

Leathanach 6

Pádɼuig Ó Loingſiġ
Pead Buiḋe

Saṁluiġeann a lán daoine guɼ Ċiaɼɼaiġeaċ guɼḃ eaḋ Pead Buiḋe, aċ níoɼḃ eaḋ. Iſ fíoɼ guɼ ṫug ſé fuɼṁóɼ a ẛaoġail i gCiaɼɼaiġe, aċ iſ aɼ Cúil (i mbaɼɼa Ġoɼt na Tiobɼadan i mBaile Ṁúiɼne) a ɼugaḋ é. Pádɼuig Beag a ṫugṫí aɼ a aṫaiɼ, aguſ de ṁuinntiɼ Ċɼuaḋlaoiċ ab eaḋ a ṁáṫaiɼ.

Ní ɼaiḃ puinn de ġɼéiṫɼe an tſaoġail acu, aguſ ḃí muiɼġean ṁóɼ [ſic; ? ɼecte móɼ] oɼṫa. D'aiſtɼiġeadaɼ ſiaɼ go paɼɼóiſte Ċill Ġaɼḃáin ſaɼa ɼaiḃ an ċlann tógṫa i n‑aon ċoɼ. D'ḟanadaɼ ṫiaɼ. Iſ deacaiɼ a ɼáḋ le cɼuinneaſ caṫin a ṫuit an méid ſin amaċ, aċ deallɼuiġeann an ſgéal go ɼaḃadaɼ gaḃṫa ſiaɼ ɼoinnt ḃlianta ſaɼa dtáinig an Goɼta Móɼ.

Leaṫanaċ 7

Iſ áiɼiṫe guɼ folcaḋ Pead i dtobaɼ na naoi mbéiṫe, maɼ ṫoſnuiġ ſé aɼ ḟiliḋeaċt a ḋéanaṁ ſaɼa ɼaiḃ ſé in' ḟeaɼ i n‑aon ċoɼ, geall leiſ. 'Na ṫeannta ſan, ana-ċeoltóiɼ ab eaḋ é: ẛeinneaḋ ſé an ḟeadóg aguſ an ṗíob ṁóɼ aɼ ḟeaḃaſ an doṁain. Ḃí dɼioṫáiɼ aige aɼ n‑a dtugṫí Doṁnaillín an Éadain, aguſ file ab eaḋ é, leiſ, i dtaoḃ iſ náɼ ḃac ſé puinn le filiḋeaċt.

Maɼ ḃáɼɼ aɼ an dá ḃuaḋ a ḃí ag Pead—máſ báɼɼ iſ cóiɼ a ṫaḃaiɼt aiɼ,—do ḃí buaḋ leiġiſ aige, le neaɼt oɼṫaiḋeaċa. Ḃí ana-ġlaoḋaċ aɼ an gcéiɼd ſin ſa tſeana-ẛaoġal, maɼ ní ɼaiḃ aon áḋḃaɼ doċtúiɼí ann. I ſúil na hóɼdóige a ḃí an leiġeaſ ag Pead. Leiġiſeaḋ ſé teinneaſ fiacal, aguſ ſeó geaɼánta náċ é, leiſ an óɼdóig. Deiɼidíſ náɼ ġáḋ ḋo aċ claḃtóg baiſe a ḃualaḋ aɼ ẛeana-ſtaigín capaill a ḃeaḋ aɼ na pící leiſ an mbáſ nuaiɼ a ḋéanfaḋ gillín gɼoiḋe cumaſaċ luaimneaċ de.

Feaɼ móɼ óil ab eaḋ é, aguſ b'ḟeaɼɼ leiſ taoſgán diġe ná laḋaɼ aiɼgid maɼ ḋíolaiḋeaċt aſ a ẛaoṫaɼ. D'ḟág ſan boċt dealḃ é, aċ 'na ḋiaiḋ ſan, nuaiɼ ná ɼaiḃ bólaċt aɼ ċnoc aige, ḃí ſuaiṁneaſ aɼ ſop aige.

Ṫagaḋ ſé iſteaċ go Cúil Aoḋa, tɼeaſna na gcnoc ó Ċiaɼɼaiġe, aguſ le binneaſ an ċeoil ſin do leanaḋ na daoine é. Ċeap ſé féin ɼoinnt ċeoil a ḃí ana-oiɼeaṁnaċ don ṗíb aguſ don ḟeadóig.

Maɼ leiſ an ḃfiliḋeaċt, Gaoluinn a ḃíoḋ aige i gcoṁnuiḋe. Ní haṁlaiḋ ná go ɼaiḃ an Béaɼla i ḃfaiſion an uaiɼ ſin, aguſ filí eile ag callaiɼeaċt aɼ a ndíċeall i mBéaɼla.

Ba ṁinic a ſgaoil Pead faoḃaɼ a ṫeangan aɼ ḋaoiniḃ, aguſ níoɼ ġeaɼɼaḋ gan fuil go dtí é, maɼ dálṫa fuɼṁóɼ na ḃfilí, " de ṁuinntiɼ ċáinte an ḃaill ſeo " dob eaḋ é.

Ċeap ſé geaɼɼa-ċuid aṁɼán, cuid acu i ḃfuiɼm aoɼṫa. Ní ḃeaḋ ſliġe anſo dá leaṫ, dá mbeidíſ go léiɼ againn, aċ iſ oṫ liom a ɼá ná fuilid. Geoḃfaɼ lioſta na n‑aṁɼán anſo, aguſ d'iaɼfainn go bog aguſ go cɼuaiḋ aɼ léiġṫeoiɼí An Ṁúſgɼaiġiġ dóiġ aguſ andóiġ a ċuaɼdaċ féaċaint an ḃféadfaimíſ cuɼ leiſ an lioſta, nú an méid aṫá i n‑eaſnaṁ aɼ ċuid deſ na haṁɼáin a ẛoláṫaɼ ſaɼa mbeiḋ ſé ɼó-ḋéanaċ.

An Lioſta

• Aṁɼán na Feadóige (aoɼ)
• Aoɼ aɼ Ċonċuḃaɼ na Muinge
• " Níl mo ẛláinte aɼ fóġnaṁ "
• " Iſ fada ḋom féin am' amaid gan ċéill "
• Pead Buiḋe aɼ Doiɼín na Gɼéine
• "A Ṁaṫúin Ḃig an Ġaɼgaiɼe"
• Aṁɼán an Ċiſeáin
• Cɼuaċ Ḋoṁnaill Uí Ríoɼdáin
• Aṁɼán na cɼánaċ muice
• Aṁɼán an ṁada ɼuaiḋ
• An Cailín Aeɼaċ
• Tuɼcail Ṗeig Ḃɼeá

Seán UA Cróinín.